Sinan DOĞAN - Sigara üreticisi uluslararası firmaların siparişlerini kesmesi, Egeli tütüncüyü vurdu. Sigaracılar, üretimde kullandıkları şark tipi tütünü Yunanistan ve Makedonya'dan almayı tercih edince, Türkiye'de üretim bıçak gibi kesildi. Geçen yıl 67 milyon kilogram olan tütün üretiminin bu yıl 20 milyon kilogram azalacağı tahmin ediliyor. Tütününü kırıp alıcıyı bekleyen 50 bin civarındaki tütüncü aileyi, zor günler bekliyor.
Tütün Eksperleri Derneği Başkanı Yaşar Turan Gülümser, Türkiye'de tütüne kimsenin sahip çıkmadığını, bu nedenle sigara firmalarının siparişlerinin Yunanistan ve Makedonya gibi diğer şark tütünü üreten ülkelere yöneldiğini açıkladı. Geçen sezon 82 milyon kilogram tütün üretimi için tüccar ile üretici arasında sözleşme imzalandığını ancak üretimin 67 milyon kilogramda kaldığını belirten Gülümser, "Bu sezonda sözleşme miktarı 57 milyon kilograma düştü. Ama çıkması muhtemel tütün miktarı 47 milyon kilogram. Geçen sezon tütünün kilogram başına ortalama fiyatı 11 liraydı. Bu sezon 1. nevi tütün fiyatı sözleşmede 13 olarak belirlendi. Ortalama fiyatın 12 lira olacağı tahmin ediliyor. Kalite yağmurlardan dolayı biraz bozulsa da geçen sezona göre daha iyi" dedi.
'ÜRETİCİ SIKINTILI'
Şark tütününde alıcı firmaların Yunanistan ve Makedonya hükümetleriyle anlaşma yaptığını hatırlatan Gülümser, "Onlar kendi sipariş miktarlarını tutuyorlar. Türkiye’de tütüne sahip çıkan olmadığı için, alıcılara yönelik baskı yapılamıyor. Geçen sezon hem alım miktarını hem fiyatları düşürdüler. Önümüzdeki yıllarda üreticiyi daha da sıkıntılı günler bekliyor" diye konuştu.
Sözleşmeli üretimin başladığı 2000'li yılların başından itibaren sürekli düşen tütün üretimi, son yıllarda artan talep nedeniyle yeniden yükselmişti. Sözleşmeli üretimin başladığı 2002 yılında 104 milyon kilogram olan Ege tütününün üretimi, 2011 yılında en düşük miktara, 32 milyon kilograma düştü. Bunun üzerine alıcılar üretimi teşvik etmek için büyük çaba gösterdi. Üretim 2012'de 50 milyon kilogram, geçen sezon 67 milyon kilogram oldu. Fakat geçen sezon sigara firmalarının Yunanistan'a tütün alım garantisi vermesi, Türk üreticiyi mağdur etti. Sözleşme miktarı hızla azaldı. Üretimin bu sezon yeniden gerileyerek 47 milyon kilograma düşmesi bekleniyor.