AKHİSAR SİGARA FABRİKASI AÇILMADAN İZMİR TEKEL SİGARA FABRİKASI KAPATILAMAZ
BİLDİRİ - 26
Bu gün 11 Haziran 2002. Bu gün, Tütün Platformu kurucusu ve Başkanı eski Tekel Genel Müdürlerinden Orhan ÖZET’ in ölümünün birinci yılı. Orhan ÖZET’ ki bütün hayatını Türk tütüncülüğünün ve Tekel’ in gelişip güçlenmesi için adamış bu idealist insanı kaybedeli tam bir yıl oldu. Bu bir yılda tütün üreticileri, Tekel çalışanları onu çok aradık.
5 Mart 1996 tarihinde Tütün Platformu kurulurken TEKEL Sigara Fabrikalarını ve Tütün Üreticilerini bekleyen tehlikelere dikkat çekmiştik.
Her şeyden önce şu gerçeğin bilinmesi gerekir. Dünyanın hemen bütün ülkelerinde sigara endüstrileri yasal veya yasal olmayan tekellerin elindedir.
Tekel Sigara fabrikaları özelleştirilirse, yönetimde, üretimde ve pazarlamada insiyatif en sonunda çok uluslu şirketlerin, yani yasal olmayan tekellerin eline geçecektir. Bu sigara endüstrisinin ayırıcı özelliğidir. Bu güne kadar bütün ülkelerde hep böyle olmuştur ve böyle devam etmektedir. 1986 yılında 1177 sayılı Tütün Kanununda bir gece yarısı yapılan operasyonla başlayan süreç bu yılın başında çıkartılan yeni Tütün Kanunu ile sürmektedir.
Tekel Sigara fabrikaları, kar eden devlete yük olmayan kuruluşlardır. Bu kuruluşların özelleştirilmesi milli ekonomiye bir katkı sağlamayacaktır. Özelleştirmeden doğacak en önemli mali sonuç, özelleştirilecek fabrikalarda üretilecek sigaraların satışından sağlanacak karın tamamının yurtta kalması yerine, çokuluslular tarafından yurt dışına transfer edilecek olmasıdır. Devletin bu kuruluşlardan sağladığı karı çok uluslu şirketlere terk etmesi ya da onlarla bölüşmesi için haklı sayılabilecek bir neden olmadığı halde TEKEL elden çıkartılmaya çalışılmaktadır. Bu bir zihniyet meselesidir.
1976 yılında Sayın Orhan ÖZET’ in Genel Müdürlüğünde yapımına karar verilerek programa alınan ve temelleri atılan Sigara Fabrikalarından biri olan İzmir Sigara Fabrikası projesi iptal edilmese bu günler yaşanmayacak, şu anda gelecek kaygısı taşıyan çalışanlar daha mutlu ve geleceğe daha güvenle bakan insanlar olacaklardı. 1884 yılında Fransızlar tarafından kurulan İzmir Sigara Fabrikasını devreden çıkararak yeni teknoloji ile kurulacak modern tesislere sahip olarak İzmir - Balatçık’ ta kurulması düşünülen Sigara Fabrikası projesini iptal edenler ve mevcut Sigara Fabrikamızı demode makinelere mahkum kılarak yeni teknolojileri görmezlikten gelip sonrada verimli olmadığı gerekçesi ile kamuoyu oluşturmaya çalışanlar aynı insanlardır.
Tekel’ in tamamlanmamış sigara fabrikalarını üretime başlayacak hale getirebilmek ve diğer fabrikalardan gerekenleri modernize edebilmek için, çokuluslu şirketlerin ortaklığına hiç ihtiyacı olmamışken kasıtlı olarak var gibi gösterilmiştir. Tekel’ in hibe edilen yada mevcut taşınmazları fazlası ile bu kaynağı oluşturabilecekken, Ankara’ da ikiz kulelere veya Akçaabat, Kırkağaç, Kula vs. gibi yörelerde yapılan ancak faaliyete geçirilemeyen İşletmelere israf anlamına gelen yatırımlara harcanan paralarla kaynak sağlanabilecekken bu gözardı edilmiştir.
Tekel Sigara fabrikaları için yatırım yapılmamasının sebebi finansman imkansızlığı değil, sigara fabrikalarının özelleştirilme adı altında yabancılaştırılması için zemin hazırlamaktır.
30 Haziran 2002 itibarı ile İzmir Sigara Fabrikası’ nın kapatılması kararlaştırılmıştır. Mevsimlik işçiler sene de ancak birkaç ay çalışabilecekleri ortada olan Tuz İşletmesine, kadrolular ise İstanbul, Adana ve Malatya’ ya gönderilmek istenmektedir. Amaç emekliliğine kısa süre kalanlar dışındaki işçilerin tazminatlarını alarak çıkışa zorlanmalarıdır. Geçtiğimiz yılın sonunda Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ da bulunan Yaprak Tütün İşletme Atölyeleri kapatılarak işçilerinin sevk edildiği Adana ve Malatya Sigara Fabrikalarının kadroları fazlası ile şişirilmişken, bu kararla yarın üretim kapasitesi sınırlı bu fabrikalarında verimliliği tartışmaya açılarak elden çıkartılması yada kapatılmasının zemini hazırlanmaktadır.
Çözüm personel aktarılması değil, işçilerin ve memurların daha verimli çalışacağı İşletmelerin, Fabrikaların açılmasıdır.
Nakil kararına karşı çıkılması sadece İzmir Sigara Fabrikası çalışanlarının değil tüm Tekel İşyerlerinin ve tütün üreticilerinin görevidir.
Bu görevin şuurunda olduğumuzu tüm kamuoyuna duyururuz. 11 Haziran 2002
TÜTÜN PLATFORMU