İzmir, 06.12.1997
TÜTÜN PLATFORMU BASIN BİLDİRİSİ
(BİLDİRİ 13)
AKHİSAR SİGARA FABRİKASININ ÖZELLEŞTİRİLMESİ
TEŞEBBÜSÜ HAKKINDA YÜKSEK PLANLAMA KURULU ÜYELERİNE GÖNDERİLEN MEKTUP
Tekel’in Akhisar Sigara Fabrikasının ortaklık tesisi sureti ile özelleştirilmesi, yılda 20.000 tondan fazla satışı olan Samsun ve Yeni Harman markalarının münhasır kullanım hakkının aynı şirkete verilmesi çalışmalarının tamamlandığı ve Yüksek Planlama Kurulunun onayına sunulduğu haber alınmıştır.
Bu konuda daha önce yapmış olduğumuz açıklamaları, yetkililerin dikkatine sunduğumuz itirazlarımızı ve gerekçelerini (Ek:1-4) bir kere daha özet olarak arz etmeği görev sayıyoruz.
Yurdumuzda 1987 yılında iç tüketimde 60.000 ton Türk Tütünü kullanılmış, tüketimin artmasına rağmen 1996 da bu miktar 53.000 tona inmiştir.
2000 li yılların başında iç tüketimin 110.000 ton düzeyine ulaşacağı hesaplanmaktadır. Özelleştirme yapılır buna ilaveten bazı markaların üretim hakkı bu fabrikaların yeni sahiplerine devredilirse iç tüketime Amerikan Blended sigaralar hakim olacak ve iç tüketimde kullanılacak Ege, Marmara, Karadeniz, Doğu ve Güneydoğu tütünlerimizin toplam miktarı 40.000 tondan ibaret olacaktır.
Bunun sonucu olarak yurdumuzda Türk Tütünü üretimi büyük ölçüde azalacak ve tütün üreticilerimizin çok büyük gelir kayıplarına uğraması kaçınılmaz olacaktır.
Buna karşın yurt ekonomisine kalıcı hiçbir yarar sağlamayacak olan bu özelleştirmeyi zorunlu kılan haklı bir neden de yoktur.
1- Türkiye’de sigara üretmekte olan çok uluslu şirketlerini üretim kapasitelerini arttırmalarına hiç bir engel yoktur, zaten bunu yapmaktadırlar.
- Yeni yerli veya yabancı şirketlerin yeni sigara fabrikaları kurmaları da mümkündür.
- Tekel’in Akhisar Sigara Fabrikasını tamamlayabilmesi için finansman sağlamanın imkansız olduğu, bu nedenle fabrikanın ortaklık tesisi sureti ile özelleştirilmesinden ve iki markanın üretim hakkının devrinden başka çare olmadığı görüşü doğru değildir.
Çünkü Tekel;
İstanbul’da : Cibali Sigara Fabrikası, Bomonti Bira Fabrikası, Büyükdere Kibrit Fabrikası
Ankara’da : Bira Fabrikası
İzmir’de : Basmahane Tütün Deposu
Samsun’da : Sigara Fabrikası
Trabzon’da : Yaprak Tütün Merkez Müdürlüğü Binası
Bursa’da : Yaprak Tütün Merkez Müdürlüğü Binası
İnegöl’de : Kibrit Fabrikası
gibi atıl durumda birçok taşınmaza sahiptir. Bunlardan bir kısmının nakte çevrilmesi ile elde edilecek kaynak; bu yatırımın gerçekleştirilmesine ve işletme sermayesi ihtiyacını ve diğer fabrikaların yenileme giderlerini karşılamaya fazlasıyla yeterlidir.
Yukarıda değindiğimiz gibi;
Yurdumuzda Türk tütünü üretimi önümüzdeki yıllarda dramatik şekilde azalacaktır. Tekel Sigara Fabrikalarının özelleştirilmesi ve bazı markaların üretim hakkının devri halinde durum daha da ağırlaşacak, Türk tütünü kendi ülkesinde sigara pazarından kovulacak, Türk tütünü üreten vatandaşlarımız katlanılmaz gelir kayıplarına uğrayacaklardır.
Bu nedenle Türkiye’de sigara fabrikalarının özelleştirmesi konusu, Türk tütünü üretim miktarına yapacağı olumsuz etki görmezlikten gelinerek ele alınabilecek bir konu değildir. Türkiye’de tütün üretimi 500.000 ailenin yani yaklaşık 3.000.000 vatandaşın geçim kaynağıdır. Bu nedenle, sigara fabrikalarının özelleştirilmesinin, Türk tütünü üretim miktarına ve
sonuçta tütün üreticilerinin ekonomik ve sosyal hayatına yapacağı olumsuz etki son derece önemlidir.
Türk tütünü kıraç ve fakir toprakların ürünüdür. bu topraklarda başka bir ürün yetiştirmek karın doyurmaz. Türk tütününün yetiştiği topraklar gibi, bu topraklarda tütün üreten çiftçiler de fakirdir. Tekel Sigara Fabrikalarının özelleştirilmesi, bu vatandaşlarımızın önemli bir bölümünün tütün tarımını ve tarlalarını terk etmelerine neden olacak ve onların ekonomik hayatını tahrip edecektir. Buna mukabil yurt ekonomisine de zarardan başka hiç bir şey vermeyecektir.
Bu nedenlerle yeryüzünde belki de yalnız Türkiye’de devlete ait sigara fabrikalarının özelleştirilmesi konusu, Türk tütününün ve tütün üreticilerinin kaderinden soyutlanarak herhangi bir özelleştirme konusu gibi ele alınıp bu fabrikalar özelleştirilemez.
Tütün üreticileri, bu nedenlerle Tekel Sigara Fabrikalarının özelleştirilmesine kesin olarak karşıdırlar ve son derece tedirgindirler.
Konunun bu açılardan bir kere daha incelenerek söz konusu özelleştirmenin durdurulmasını takdirlerinize arz ederiz.
Saygılarımızla,
Orhan ÖZET
TÜTÜN PLATFORMU BAŞKANI
EKLER :
- Türk Tütüncülüğünde Sorunlar ve Çözümleri
- Amerikalı Tütün Üreticileri Türkiye Sigara Pazarına niçin Saldırıyor
- Pilsa Genel Müdürünün Beyanatı ve Zorunlu Bir Açıklama
- Tekel’in Vergi Borcunu Ödemeyen ve Devlete Yük Olan KİK Olduğu İddiası Doğru Değildir
