İzmir, 12,02.1998
TÜTÜN PLATFORMU
(BİLDİRİ 15)
SİGARA SANAYİİMİZ ÖZELLEŞTİRİLEMEZ
YABANCI SİGARA TEKELLERİNE VERİLEMEZ.
Tütün işçilerini, Tütün üreticilerini, Tütün Eksperlerini, Ziraat Mühendislerini, tarım ekonomistlerini ve imzalarını gördüğünüz birçok kesim ve kuruluşu temsil eden TÜTÜN PLATFORMU adına görüşlerimizi tekrar duyurmak istiyoruz.
Osmanlı Devletinin son dönemlerinde olduğu gibi yabancı tütün tekelleri ellerini ovuşturuyorlar. Eski tütün rejisi, kendi tütününden sigara saran köylümüzü kolcusu ile alnından vuruyordu. Şimdi öldürmeyecekler, ancak ellerimizin altındaki değerlere el koyma hazırlıkları iyice hızlandı. Yetkililerin açıkladığına göre sigara fabrikamıza çok yakında dört büyük yabancı tütün tekeli ortak olacak. Bazı fabrikaların kapatılacağı çok açık...
Özelleştirme çalışmaları, ülkemizde bütçe açıklarını kapatmak üzere kaynak arama gibi sakat bir mantıkla yürütülmektedir. Tekelin çok kar eden bir kuruluş olduğunu bildiğimize göre bu defa "kara delikleri kapatıyoruz" diyemiyorlar. Çok kar eden sigara fabrikalarımıza ortak almayı düşünüyorlarsa "altın yumurtlayan tavuğu" niye kesiyorlar?
Biz, nedeni yabancı sigara tekellerinin ülkemize göz diktiklerini açıklayalım. Gazetelerde de okumuşsunuzdur. Artık epeyce bir süredir başta A.B.D. olmak üzere gelişmiş ülkelerde sigara tüketimi 35 yıl önceki düzeyine düştü. Üstelik, başta kanser bir çok hastalıktan sorumlu tutulan sigara tekelleri, hastalara çok büyük miktarlarda tazminat ödemeye başladılar. Bu ülkelerde, tüketimi azaltmak için her gün yeni bir önlem alınıyor. Kısacası yabancı sigara devleri yara almaya başladı. Halbuki gelişmekte olan ülkelerde, bu arada ülkemizde sigara tüketimi artmaya devam ediyor. İşte yabancı sigara tekellerinin Türkiye ' de tekel fabrikalarına sahip olma isteklerinin altında bu gelişmeler yatıyor. Üstelik de Tekel çok iyi kar yapan bir kuruluşumuz.
Serbest piyasadan yana olduğunu her gün açıklayan politikacılara şu soruyu sormanızı öneriyoruz. Dünyada sigara sanayinde sadece 4-5 fiili tekel kaldığına ve herşeye onlar hakim olduklarına göre, sigara sanayimize bunların ortak olmasına yol açmak, serbest piyasadan yana olmak demek midir? Şüphesiz hayır? Yapılacak olan, piyasayı tekellerin istedikleri gibi at oynatacakları bir ortam haline getirmektir. Bunlar şu anda bile piyasamızda önemli bir paya sahiptirler. Eğer sigara sanayimizin de çoğunu ele geçirirlerse istediklerini yapabilecekler demektir. Derhal bazı fabrikaları kapatarak işçilerini sokağa atacaklarından kuşku duyulmaktadır. Bunun yerine hem sigara hem de tütün ithalatına hız vereceklerdir. Bunun sonucu yerli tütüncülüğümüz ölecektir. Bu çok uluslu sigara tekelleri Türkiye ' den yaprak tütün almakta olan şirketlerle ortaklık veya işbirliği halindedirler. Ülkemizde ekici tütün piyasalarından tütün alıp ihraç eden firma sayısı 1970 ' de 59 iken, bunların 42 ' si tütün ticaretini terk etmiş, bu sayı 1996 da 17 ye inmiştir. Bunların yarısı çok uluslu şirketleri diğer yarısı da bu şirketlere mal sağlayan kuruluşlardır.
Özelleştirme sonucu tütün üreticilerine de herhalde kentlerdeki işsizlere katılmak düşecektir. " Virginia ve Burley denilen tütünleri üretebilirler " denmesin. Çünkü yabancı tekeller ithalatı tercih edeceklerdir: Etmeseler bile Amerikan tütünleri üreticimizin kullandığı, buğdaydan , arpadan başka bir şeyi ekmeye uygun olmayan tarlalarda üretilmeyecektir. Bu tütünler daha verimli ve sulak arazilere ihtiyaç duymaktadırlar.
Hele " Yabancı tekeller makinalarımızı yenileyecekler, teknoloji getirecekler " hiç denmesin. Çünkü bunlar makina üreten firma değildir. Biz de makina satın alabiliriz. Alıyoruz da. Özelleştirme fanatiklerine bir de şunu soralım. " Sonradan özelleştirilecek idiyse neden Samsun-Ballıca Fabrikasını çağın en mükemmel makinaları ile donattık. " Tekel; Amerikan, İngiliz sigara şirketleri fazla yorulmasın diye mi bütün bu yatırımları yapıyor? Sigara sanayi kurmadaki başarılarımız ortada iken mühendisimize, işçimize bu güvensizlik, bu inançsızlık neden?
Sigara sanayiimizin yabancı tekellerin eline geçmesinin diğer bir sakıncası da bu şirketlerin tüketimi hızlandırmak için ellerinden geleni yapacaklarıdır. Ortaokul öğrencilerine kadar inerek teşvik edeceklerinden şüpheniz olmasın. Sadece halk sağlığını düşünüyorsanız bile, her türlü reklam ve promosyonu kurnazca başaran ve başka ürünlerde başarmış olan yabancı tekellere sigara sanayimizi teslim etmemeliyiz.
Sigara sanayimizin yabancı tekellere verilmesinin (onların deyişi ile özelleştirilmesinin) ülkemizdeki hiç kimseye yararı yoktur. Yurtdışına değer aktarmak istemiyoruz.
Biz tütün işçileri, tütün üreticileri, mühendisleri, uzmanları olarak sigara sanayinin özelleştirilmesine karşıyız. Sigara sanayimizin geliştirilmesi için önerilerimiz ve planlarımız var. Politikacılara bu önerilerimizi yıllardır iletiyoruz. Gelin artık, sigara sanayimizi yok etmekten vazgeçelim. Bu önerileri bütün bir toplum olarak tartışalım ve harekete geçelim.
